Nationale Dodenherdenking

1945 – Nederland is pas vier dagen bevrijd van de Duitse bezetter als de eerste herdenking voor slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog wordt gehouden. 4 mei groeit met de jaren uit tot nationale dodenherdenking voor alle na mei 1940 gevallen oorlogsslachtoffers. Het is ook een dag waar traditiegetrouw veel ophef over is.

Na 1945 werd 4 mei als nationale dodenherdenkingsdag aangewezen. De dag erna, 5 mei, wordt de bevrijding van de Duitse bezetting gevierd. In eerste instantie was de herdenking alleen voor militaire oorlogsslachtoffers. In 1960 werden hier, na kritiek vanuit de (Joodse) gemeenschap, ook de meer dan 100.000 weggevoerde en vermoorde Joden aan toegevoegd, die daarvoor niet genoemd werden tijdens de herdenking. Na 1961 had de herdenking niet alleen meer betrekking op Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, maar worden alle door militaire conflicten en vredesoperaties getroffenen herdacht.

Op 4 mei 1970 werden tijdens de dodenherdenkingen op de Dam in Amsterdam twee mannen opgepakt: Enno den Daas en Ad van Delden. Deze twee leden van de Amsterdamse Jongeren Aktiegroepen Homoseksualiteit (AJAH) hadden geen toestemming om een krans met een grote roze driehoek ter nagedachtenis aan de Duitse homovervolging te leggen.

Er was veel rumoer in de media hierover en een jaar later kreeg de Federatie Studentenwerkgroepen Homoseksualiteit (FSWH) wel toestemming een krans leggen. Deze affaire was één van de belangrijkste redenen om een Homomonument op te richten.

Lees meer over 4 mei op Is Geschiedenis

Ook op het Homomonument in Amsterdam worden de doden herdacht. Lees hier meer

Alles over 4 en 5 mei

<< Terug naar de agenda